Bạn đã bao giờ say mê trước những chiếc đồng hồ sở hữu mặt số với những màu sắc rực rỡ, những họa tiết tinh tế và sang trọng? Đó chính là nghệ thuật trang trí men Enamel - một nét đẹp độc đáo góp phần tạo nên sức hút cho những chiếc đồng hồ cao cấp. Hãy cùng TIKTAKUS khám phá thế giới của men enamel trên mặt đồng hồ, tìm hiểu về lịch sử, kỹ thuật chế tác và những tác phẩm nghệ thuật độc đáo được tạo nên từ loại men đặc biệt này.
Nghệ thuật trang trí men Enamel - một nét đẹp độc đáo góp phần tạo nên sức hút cho những chiếc đồng hồ cao cấp
Enamel trên mặt đồng hồ là gì?
Enamel là kỹ nghệ tráng men lên kim loại, được áp dụng trên đồng hồ nhằm mang đến vẻ đẹp thẩm mỹ cao cho sản phẩm. Kỹ nghệ này được xếp vào nhóm các kỹ nghệ chế tác tuyệt đỉnh và khó thực hiện nhất trong ngành đồng hồ. Với lịch sử lâu đời, Enamel thường xuất hiện trên những chiếc đồng hồ xa xỉ, góp phần tạo nên những mặt dial đẹp nhất thế giới.
Nguồn gốc ra đời kỹ nghệ Enamel áp dụng cho đồng hồ
Lớp men Enamel cổ nhất được tìm thấy trong kho báu của vua Byzantine tại Cộng hòa Síp có niên đại từ trước Công Nguyên, minh chứng cho lịch sử lâu đời và sức sống mãnh liệt của nghệ thuật tráng men độc đáo này.
Từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 11 trước Công Nguyên, các làng nghề Enamel ra đời, nổi tiếng nhất ở thung lũng Meuse (Bỉ) và vùng Limoges (Pháp). Kỹ nghệ này đạt đỉnh cao rực rỡ vào thế kỷ 17 và 18 tại Anh, Pháp, Thụy Sĩ, được các thương hiệu đồng hồ xa xỉ như Jaquet Droz hay Vacheron Constantin ứng dụng để trang trí vỏ và mặt sản phẩm, tạo nên những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo và đẳng cấp.
Tuy nhiên, vào những năm 1970, kỹ nghệ Enamel gần như bị thất truyền. Mãi đến hiện nay, nhờ nỗ lực của những nghệ nhân tài hoa, kỹ nghệ Enamel đã được vực dậy và dần quay trở lại, mang đến những sáng tạo mới mẻ và đầy ấn tượng cho thế giới đồng hồ.
Lớp men Enamel cổ nhất được tìm thấy trong kho báu của vua Byzantine tại Cộng hòa Síp có niên đại từ trước Công Nguyên
Các trường phái Enamel
Kỹ nghệ Enamel là một thế giới đầy màu sắc với nhiều trường phái khác nhau, được thể hiện đa dạng phong cách rõ nét ở sản phẩm của các thương hiệu danh giá.
- Grand Feu Enamel: Kỹ thuật sử dụng lửa lớn nung mặt dial ở nhiệt độ cao từ 800 đến 1000 độ C. Quá trình nung được thực hiện liên tục cho đến khi nghệ nhân nhìn bằng mắt thường thấy đã đạt đến sắc độ hoàn hảo. Mặt tráng men Grand Feu có độ sâu, nền mượt và rất bền màu.
- Cloisonne Enamel: Kỹ thuật sử dụng những sợi vàng siêu nhỏ, có kích cỡ chỉ 0.007mm, bé hơn sợi tóc của con người. Các sợi vàng được hòa với dung dịch tạo màu bằng tay và quét lên dial nhờ kìm siêu nhỏ. Dưới tác động nhiệt, những sợi này nằm gọn trên mặt số tạo độ sâu và sắc nét.
- Champleve Enamel: Kỹ thuật sử dụng các lớp kim loại trên dial được cạo bằng công cụ chạm khắc để tạo ra những khoang rỗng. Men tráng sẽ lấp đầy các khoang này và nung đến khi màu sắc đạt độ ưng ý của người nghệ nhân.
- Pailonnee Enamel: Kỹ thuật sử dụng nhiều lá vàng mỏng để sắp đặt thành các chi tiết tinh xảo trên mặt dial đã tráng một lớp men nền. Sau đó, dial sẽ được phủ lớp men thứ hai giúp cố định các lá vàng, đem lại bề mặt có chiều sâu và hút sáng.
- Flinqué Enamel: Kỹ thuật phủ lớp men mỏng lên mặt nền kim loại Guilloché, sau đó nung nóng ở 820 độ C. Người nghệ nhân sẽ lặp lại quá trình này liên tục đến khi màu men đậm hẳn mà vẫn đủ trong để thấy lớp kim loại bên dưới. Kế đó, mặt dial được mài để tạo độ bóng.
- Grisaille Enamel: Kỹ thuật sử dụng hai màu đen và trắng để tạo nên các mảng màu xám và sáng tối ấn tượng cho thiết kế mặt dial.
- Plique-à-jour Enamel: Kỹ thuật sử dụng một lớp nền tạm thời đã được nung và tẩy đi nhiều lần bằng dung dịch acid hoặc bằng cách chà xát. Lớp men sẽ được phủ lên các rãnh nhỏ nhưng không có lớp nền phía sau nhằm đưa ánh sáng vào lớp nền men trong.
Mỗi kỹ thuật Enamel đều mang đến vẻ đẹp riêng biệt, thể hiện sự sáng tạo và đẳng cấp của các thương hiệu đồng hồ danh tiếng. Khi lựa chọn một chiếc đồng hồ tráng men, bạn không chỉ sở hữu một món phụ kiện thời trang mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Mỗi kỹ thuật Enamel đều mang đến vẻ đẹp riêng biệt, thể hiện sự sáng tạo và đẳng cấp của các thương hiệu đồng hồ danh tiếng
Quá trình tạo nên đồng hồ tráng men Enamel
Enamel là kỹ nghệ tráng men lên kim loại, được ứng dụng trên đồng hồ nhằm mang đến vẻ đẹp thẩm mỹ cao. Kỹ nghệ này được xếp vào nhóm các kỹ nghệ chế tác tuyệt đỉnh và khó thực hiện nhất trong ngành đồng hồ, thường xuất hiện trên những chiếc đồng hồ xa xỉ với những mặt dial đẹp nhất thế giới.
Để tạo nên một chiếc đồng hồ tráng men Enamel đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác vô cùng cao. Hỗn hợp thuỷ tinh dạng bột trộn với bột màu oxit kim loại được nung ở nhiệt độ 800 độ C để tạo thành lớp men đẹp mắt. Mặt đồng hồ phải trải qua 15 - 20 lần nung nóng để tăng độ dày và chiều sâu của màu sắc. Từng mảnh đá quý hoặc viên ngọc được ghép thủ công một cách tinh xảo. Mỗi lần bổ sung chi tiết hoặc thêm độ bóng cho một màu thì mặt dial cũng phải được nung.
Do quá trình chế tác phức tạp và tỉ lệ thành công thấp, trung bình trong mười mặt dial thành phẩm chỉ có thể chọn được một, đồng hồ tráng men Enamel có giá trị rất cao. Các nghệ nhân phải tốn thời gian nhiều ngày, nhiều tuần, nhiều tháng mới hoàn thành một mặt đồng hồ tráng men Enamel.
Những chiếc đồng hồ có mặt dial Enamel đẹp nhất
Những chiếc đồng hồ sở hữu mặt dial Enamel luôn thu hút mọi ánh nhìn bởi sự rực rỡ và sống động. Dưới đây là một số ví dụ điển hình về những tuyệt tác thời gian được chế tác bằng kỹ nghệ tráng men độc đáo này:
Piaget Joyful Sharing Translucent Enamel
Piaget Joyful Sharing Translucent Enamel mặt số được ví như tác phẩm nghệ thuật với sự kết hợp hài hòa giữa kỹ nghệ tráng men Champlevé và Paillonné, cùng họa tiết chanh và lá bạc hà tinh xảo.
Piaget Joyful Sharing Translucent Enamel
Vacheron Constantin Métiers d’Art Explorers Grand Feu Enamel
Vacheron Constantin Métiers d’Art Explorers Grand Feu Enamel được thiết kế với kỹ thuật tiểu họa và tráng men Grand Feu Enamel tạo nên bức tranh bản đồ hàng hải đầy ấn tượng trên mặt dial, mang đến giá trị độc đáo cho người sở hữu.
Vacheron Constantin Métiers d’Art Explorers Grand Feu Enamel
Van Cleef & Arpels Lady Féerique Plique-à-jour and Colored Enamel
Van Cleef & Arpels Lady Féerique Plique-à-jour and Colored Enamel một nét đẹp tinh tế và sang trọng được thể hiện qua kỹ thuật Plique-à-jour and Colored Enamel, cùng hình ảnh nàng tiên múa dưới ánh mặt trời rực rỡ.
Van Cleef & Arpels Lady Féerique Plique-à-jour and Colored Enamel
Voutilainen Starry Night Vine Cloisonné Enamel and Lacquer
Voutilainen Starry Night Vine Cloisonné Enamel and Lacquer được biết đến như một bức tranh "Đêm đầy sao" của Van Gogh được tái hiện sống động trên mặt dial bằng kỹ thuật Cloisonné Enamel and Lacquer, kết hợp với chạm khắc và tạo vân Guilloche tinh vi.
Voutilainen Starry Night Vine Cloisonné Enamel and Lacquer
Patek Philippe Ref. 7040/250G Flinqué Enamel
Patek Philippe Ref. 7040/250G Flinqué Enamel được chế tác với kỹ thuật Flinqué Enamel tạo hiệu ứng thu hút ánh nhìn trên mặt dial màu xanh lam trong suốt, mang đến vẻ đẹp sang trọng và đẳng cấp.
Patek Philippe Ref. 7040/250G Flinqué Enamel
H. Moser & Cie. Heritage Perpetual Calendar Colored Enamel
H. Moser & Cie. Heritage Perpetual Calendar Colored Enamel với mặt dial màu xanh lam đặc trưng được chế tác bằng kỹ thuật Colored Enamel, cùng vỏ vàng trắng mở, tạo nên sự tinh tế và sang trọng cho cỗ máy thời gian này.
H. Moser & Cie. Heritage Perpetual Calendar Colored Enamel
Jaquet Droz Petite Heure Minute Paillonnée Enamel
Jaquet Droz Petite Heure Minute Paillonnée Enamel với kỹ thuật Paillonnée Enamel mang đến sự lung linh cho mặt dial với hoa văn fleur-de-lis được tạo nên từ những lát vàng siêu mỏng, thể hiện sự đẳng cấp và tinh tế.
Mỗi chiếc đồng hồ Enamel là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, khẳng định đẳng cấp và gu thẩm mỹ tinh tế của chủ sở hữu.
Jaquet Droz Petite Heure Minute Paillonnée Enamel
Enamel là một nghệ thuật độc đáo, mang đến cho những chiếc đồng hồ vẻ đẹp tinh tế và sang trọng. Với kỹ thuật chế tác tỉ mỉ và đầy thử thách, những chiếc đồng hồ tráng men Enamel là những tác phẩm nghệ thuật thực sự, thể hiện đẳng cấp và sự tinh tế của người sở hữu. Hãy cùng khám phá thế giới đa sắc của nghệ thuật Enamel qua những bài viết tiếp theo!
